به گزارش رودآور به‌ نقل از تهران نیوز، رابطه سیاسی و اقتصادی بین ایران و ایالات متحده ،از اویل قرن نوزدهم میلادی آغاز شد. در سال ۱۹۴۴ روابط بین دو شکور در حد سفارت ارتقا یافت. تا اینکه در جنگ جهانی دوم ، امریکایی ها حضور بسیار فعال تری را در ایران داشتند.شهریور ۱۳۲۰ رضاخان پهلوی از امریکا رسما درخواست کمک مالی اقتصادی میکند ، این اقدام یکی از مهمترین دوران حور امریکایی ها در ایران دو در زمکان پهلوی اول است.اما اوج روابط بین ینگه دنیا و ایران به صدرات محمد رضا پهلوی برمیگردد. در واقع در این دوران بود که امریکایی روز به ر وز نفوذ خود در دربار ایران کعه تا قبل از آن در دست روسها و انگلیسی ها بود ، به دست آوردند.

انعقاد قراردادهای بزرگ نظامی و خرید تسلیحات از امریکا ، تصویب قانون کاپیتولاسیون ، کودتا علیه دولت دکتر مصدق ، از جمله موارد بارزی است که میتوان به روابط سرّی و خاص حکومت پهلوی با کاخ سفید بیان داشت.

پس پیروزی انقلاب اسلامی ، و تسخیر لانه جاسوسی توسط دانشجویان انقلابی، روابط سیاسی ایران وامریکا دچار بحران شد. ایالات متحده آمریکا اقدام به قطع روابط دیپلماتیک و اقتصادی با ایران نمود و اموال و دارایی‌های ایران را بلوکه کرد. همچنین کلیه محموله‌های تسلیحاتی خریداری شده توسط ایران که بهای آنها نیز پرداخت شده بود و هنوز در آمریکا بودند را به ایران تحویل نداد.

در مرحله بعد ارتش ایالات متحده آمریکا تصمیم گرفت مستقیماً وارد عمل شود و گروگان‌ها را آزاد نماید. اما با شکست عملیات “پنجه عقاب” که در ایران به “عملیات طبس” معروف است که سرانجام آن شکست مفتضحانه بود امریکایی مجبور شدند به توافقی سیاسی تن دهد که “قرارداد الجزایر” نام گرفت. به موجب این بیانیه بسیاری از محدودیت‌های ایجاد شده از سوی آمریکا منتفی شد اما این امر شامل تحریم‌های اعمال شده نظامی و ارسال تسلیحات به ایران نمی‌شد. این بیانیه‌ها در بر گیرندهٔ ۲ اعلامیه دولت الجزایر که یکی مربوط به آزادی گروگان‌های آمریکایی در تهران و دیگری مربوط به حل و فصل دعاوی این دو کشور از طریق ایجاد یک نهاد مورد قبول طرفین، به نام دیوان داوری دعاوی ایران و آمریکا، می‌باشد. به موجب بیانیه‌های الجزایر طرفین متعهد گردیدند که:

*ایران گروگان‌های آمریکایی را آزاد کند

آمریکا در امور داخلی ایران (چه از لحاظ سیاسی و چه نظامی) مداخله ننماید. آمریکا مجازات‌های تجاری و اقتصادی را لغو و دارایی‌های مسدود شدهٔ ایران را آزاد کند. هر دو کشور متعهد شوند که تا زمان انعقاد کامل بیانیه‌ها از رسیدگی به دعاوی اتباع و دولت‌ها علیه یک‌دیگر، خودداری کنند و آن‌ها را به داوری مرضی‌الطرفین (اختصاصاً دیوان داوری دعاوی ایران و آمریکا) ارجاع دهند.
آمریکا می‌بایست اطمینان دهد که هر گونه تصمیمات دادگاه ایالتی در رابطه با انتقال هر گونه دارایی حکومت پیشین، مستقل از اصل مصونیت پادشاه اجرا خواهد کرد.

*قروض ایران به نهادهای آمریکایی پرداخت شود

اما این پایان ماجرانبود. امریکایی ها وقتی جایگاهشان را در منطقه خاور میانه از دست دادند ،به خوبی این نکته را نیز فهمیدید که انقلاب اسلامی در حال توسعه و صدور به سایر کشور های مسلمان و حتی غیر مسلمان است.لذا در این شرایط بهترین تصمیم ، نابودب حکومت جمهوری اسلامی بود ،که این ماموریت را به صدام حسین واگذار کردند تا با تحمیل جنگی ۸ ساله در مرزهای کشور و ایجاد بحران جنگ های داخلی توسط گروهک مناقین در داخل کشور ، ریشه های این انقلاب را از بین ببرند.این امربا حمایت های همه جانبه کشورهای غربی و همینطور برخی کشورهای مرتجع عربی صورت گرفت، ولیکن با غیرت و رشادت رزمندگان این امر نیز خنثی شد اما کینه های امریکایی از انقلاب اسلامی نه تنها التیام نیافت بلکه روز به روز بیشتر گردید.

*دسته بندی تحریم‌ها

تحریم های اقتصادی و سیاسی ایران از اول خرداد ۱۳۵۹ صورت گرفت .این تحریم ها را میتوان به صورت ۴ دسته طبقه بندی کرد: تحریم‌های ایران را از نظر تحریم‌کنندگان می‌توان به ۴ دستهٔ کلی تقسیم‌بندی کرد: تحریم‌های چندجانبه هم‌چون تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل، تحریم‌های اتحادیهٔ اروپا، تحریم‌های تک‌جانبه از سوی کشورهای مختلف مانند ایالات متحده و تحریم‌های کنگره آمریکا.

البته تحریم هایی که امریکا بر علیه ایران وضع کرده است خود نیز ، داری ۴ نوع میباشد:

دسته اول تحریم‌هایی که کنگره ایالات متحده آمریکا وضع کرده‌است و فقط کنگره می‌تواند بردارد.
دسته دوم تحریم‌هایی که ابتدا قوه مجریه وضع کرده، اما سپس کنگره آن‌ها را به صورت «قانون» درآورده و برچیدن آن‌ها را نیز در حوزه اختیارات خود قرار داده‌است.
دسته سوم تحریم‌هایی که قوه مجریه وضع کرده‌است و رئیس‌جمهور می‌تواند بردارد.
و دسته چهارم قانون تحریم ایران است که در اواخر سال ۲۰۱۶ برای ده سال تمدید شد.

تصویب و لغو هرکدام از این تحریم ها سازوکار جداگانه‌ای دارد. بخشی از دشواری مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ هم دربارهٔ چگونگی لغو همین تحریم ها بود. ایران در برخی از موارد با شکایت از تحریم‌های صورت گرفته موفق شده حکم لغو آن‌ها را مثلاً از دادگاه اتحادیه اروپا بگیرد. لغو تحریم از طریق شکایت در دادگاه گرچه می‌تواند آرام آرام رویه‌ای در این زمینه ایجاد کند اما روند لغو تحریم‌ها از این روش بسیار زمان بر و هزینه ساز و با نتیجه‌ای غیرقابل تضمین است.
داستان تحریم های امریکا برعلیه ایران ، داستان پر فراز و نشیبی است، چرا که با تغییرات دولت های در امریکا و همینطور در ایران ، شاهد حرکات سینوسی از سوی امریکایی ها بوده ایم.در بشخ زیر اشاره یا کوتاه به رفتار رئیس جمهوران امریکا که بعد انقلاب اسلامی بر مسند قدرت بودند نگاهی می اندازیم.

*جیمی کارتر

وی ۳۹ امین رئیس جمهور امریکا بود که در ۱۴ ماه آخر دولتش با حادثه دستگیری جاسوسان امریکایی توسط دانشجویان صورت پذیرفت.
کارتر در ۱۰ دی ماه ۱۳۵۶ به تهران سفر کرد تا حمایت کامل واشینگتن را به محمدرضا پهلوی ابلاغ کند. کارتر در ضیافتی که از طرف شاه به مناسبت ورودش ترتیب داده شده بود خطاب به محمدرضاشاه چنین گفت: «به دلیل رهبری بزرگ شاه، ایران جزیره ثبات در یکی از آشوب‌زده‌ترین نقاط جهان شده‌است. اعلیحضرت، این به دلیل تکریم بسیار نسبت به شما، رهبری شما و احترام و ستایش و عشقی است که ملت ایران به شما دارد. هیچ کشور دیگری در جهان برای برنامه‌ریزی مشترک از ایران به آمریکا نزدیکتر نیست. هیچ کشور دیگری برای بررسی مشکلات منطقه‌ای که مورد علاقه هر دو طرف ما نیز هست ارتباط نزدیکتری از ایران با ما ندارد و هیچ رهبر دیگری نزد من احترامی عمیق‌تر و رابطه‌ای دوستانه‌تر ندارد».
از ۱۷ دی ماه ۱۳۵۶ با چاپ مقاله «ایران و استعمار سرخ و سیاه» در روزنامه اطلاعات حرکت انقلابی مردم ایران ابعاد تازه‌ای یافت و با تظاهرات و اعتصابات گسترده در طول سال ۱۳۵۷ ادامه یافت. کارتر به‌طور مرتب از طریق سولیوان سفیر آمریکا در ایران و اردشیر زاهدی مسائل مربوط به ایران را پیگیری می‌کرد. برژینسکی مشاور امنیت ملی کارتر در خاطراتش می‌نویسد در روز سوم نوامبر ۱۹۷۸ (۱۲ آبان ماه ۱۳۵۷) به دستور رئیس جمهور از ساعت نه و پنج دقیقه تا نه و یازده دقیقه مستقیماً با شاه گفتگو کردم. به شاه گفتم: آمریکا بدون هیچ ملاحظه‌ای در بحران کنونی کاملاً از شما پشتیبانی می‌کند.

برژینسکی در ادامه می‌نویسد هدف من از تماس با شاه روشن کردن این مطلب بود که رئیس جمهور آمریکا از او پشتیبانی کرده و در صدد بودم او را تشویق با انجام اقدام قاطع کنم، پیش از آنکه اوضاع از کنترل خارج شود. اما ماه‌ها بود که اوضاع از کنترل شاه خارج شده بود دو روز بعد از این تماس ۱۴ آبان ماه ۱۳۵۷ جعفر شریف‌امامی نخست‌وزیر سرانجام در مقابل مشکلات فراوان تاب نیاورد و پس از ۷۰ روز صدارت استعفاء داد تا ارتشبد غلامرضا ازهاری کابینه نظامی خود را به شاه معرفی کند. در ۲۱ نوامبر ۱۹۷۸ (۳۰ آبان ماه ۱۳۵۷) کارتر در دیدار با زاهدی از او خواست تا پشتیبانی شدید ایالات متحده آمریکا از شاه و نیاز به نشان دادن قاطعیت از سوی او را به شاه اعلام کند. کارتر که می‌دید ایران در حال خروج از اردوگاه غرب است روز پنجشنبه ۱۴ ژانویه ۱۹۷۹ (۱۴ دیماه ۱۳۵۷) ژنرال رابرت هایزر معاون فرماندهی نیروهای مسلح آمریکا را در اروپا به تهران فرستاد تا از فروپاشی ارتش شاهنشاهی در پی خروج شاه از کشور جلوگیری کند و هم‌زمان نظامیان را از دست زدن به اقدامی نسنجیده یا خشونت‌آمیز بر ضد حکومت بختیار بازدارد. سرانجام هایزر در ۱۴ بهمن ماه ۱۳۵۷ تهران را ترک کرد.
در مجموع میتوان گفت که در دوران صدرات کاتر ، وی با حمایت از گروه های تجزیه طلب به منظور ایجاد آشوب و بلوا در نقاط مختلف ایران، ممنوعیت واردات نفت از ایران، بلوکه کردن اموال ملت ایران، آغاز تحریم های اقتصادی، قطع کامل روابط سیاسی و دیپلماتیک و تلاش برای تصویب قطعنامه های ۴۵۷ و ۴۶۱ در شورای امنیت، حمله به طبس و نقض حاکمیت ملی ایران، طراحی کودتای نافرجام نقاب در پایگاه هوایی شهید نوژه به منظور سرنگونی انقلاب نوپا و کمک به رژیم بعث برای حمله نظامی به ایران از تلاش های کارتر دموکرات برضد ملت ایران بوده است.
فرمان اجرایی ۱۲۱۷۰ (Executive Order 12170) از سوی جیمی کارتر رئیس جمهور ۱۴ نوامبر ۱۹۷۹ ده روز پس از شروع گروگان‌گیری در سفارت ایالات متحده آمریکا صادر شد. این فرمان اجرایی، تحت لایحه قدرت‌های اقتصادی اضطراری بین‌المللی خواهان بلوکه کردن تمام دارایی‌های دولت ایران درون ایالات متحده شد.

آزادی گروگان‌های آمریکایی و نیز رفع بلوکه شدن دارایی‌های ایران و تأسیس دیوان داوری دعاوی ایران و آمریکا از سوی هر دو طرف در جریان عهدنامه ۱۹۸۱ الجزایر مذاکره شد؛ پیمان‌های مرتبط در روز آخر دولت کارتر امضا شدند و مورد پذیرش دولت بعدی ریگان قرار گرفتند.

*رونالد ریگان

ریگان قبل از آنکه وارد سیاست شود ، یک هنرپیشه هالیوودی بود.همانطور که در سطرهای بالا اشاره کردیم ، حادثه لانه جاسوسی به قرارداد الجزایر منجر شد بر این اساس ، قرار بود امریکا در مقابل آزادی کارمندان سفارت برخی امتیازاتی را به ایران بدهد ولیکن بد عهدی او ، خباثت امریکایی ها بیش از بیش نشان داد، محدودیت‌های اقتصادی و دیپلماتیک علیه ایران ادامه تحریم ها، ،کمک های مستقیم و غیرمستقیم نظامی، تجهیزاتی و ماهواره ای به رژیم بعث صدام، تلاش برای محکومیت ایران در سازمان ‌های بین‌المللی، حمله به سکوهای نفتی ایران و انهدام هواپیمای مسافربری ایران با ۲۹۰ مسافر از جمله موارد کارنامه سیاه ریگان جمهوری خواه در مواجهه با ایران انقلابی بوده است. البته ریگان جمهوری خواه در مقطعی سعی کرد با فرستادن مخفیانه کیک و کلید و نماینده ویژه و نشان دادن برگ زیتون ، اینگونه القا کند که واشنگتن تمایل به دوستی و نزدیکی با ایران دارد.

*بوش پدر

جرج هربرت واکر بوش چل و یکیم ن رئیس جمهور امریکا و از حزب جمهوریخواه بود ، دوران ۴ ساله او با جمهوری اسلامی فرار و نشیب های خاصی را در پی داشت. هرچند اوهم همچون رئوسای قبلی تحیرم های اقتصادی بر عیله ایران را هر ساله تصویب میکرد اما بوش پدر به دکترین جنگ نیابتی روی می آورد و تلاش دارد تا ایران را از طریق متحدان منطقه ایش تحت فشار قرار دهد.

ادعای کمک ایران به تروریست ها، تهدید خواندن ایران برای کشورهای منطقه و ادعای مخالفت ایران با روند به اصطلاح صلح خاورمیانه، ادامه تحریم های اقتصادی و اتهامات حقوق بشری از جمله اقدامات دولت بوش پدر علیه ایران است.

*بیل کلینتون

کلینتون دموکرات چهارمین رئیس جمهوری است که پس از انقلاب، با دکترین “بهبود رابطه با جهان اسلام” تلاش دارد با طیف سازی در درون نظام و ایجاد دوقطبی سازی درخصوص رابطه با امریکا، اینگونه القا کند که در درون حاکمیت ایران عده ای به دنبال حل مشکلات با امریکا و پیوستن ایران به جامعه جهانی هستند تا از این طریق مشکلات بعد از جنگ ایران ، حل شود.

اما همین کلینتون به ظاهر جوان و خوش برخورد، در ۱۵مارس۱۹۹۵ ، قانون تحریم و ممنوعیت تجارت و سرمایه گذاری در ایران معروف به قانون داماتو را امضا می کند. در همین دوران «وارن کریستوفر» وزیر امور خارجه دولت کلینتون، دولت ایران را به اتهام رابطه با تروریسم و علاقه به دستیابی به تسلیحات هسته‌ای یک «یاغی بین‌المللی» خطاب می کند.

در دوران کلینتون، دکترین سیاست مهار دوگانه و سیاست چماق و هویج برای مقابله با ایران، در دستور کار قرار می گیرد.

در زمان وی دستور ۱۲۱۷۰ ،۱۲۹۳۸،۱۲۹۵۷،۱۲۹۵۹، بر علیه کشورمان اجرایی شد که تحیم های بیشماری را وضع کرد.

* بوش پسر

بوش پسر، جمهوری خواه رئیس جمهور بعدی آاریکاست که بعد از کلینتون به ظاهر آرام و خوش برخورد، با چهره ای خشن و جنگ طلب روی کار می آید.

بوش پسر به بهانه حملات یازدهم سپتامبر و لزوم مقابله با تروریسم که خاک امریکا را هدف قرار داده است، به افغانستان و عراق حمله نظامی می کند و ایران را محور شرارت می خواند. بوش پسر با سیاست جنگ طلبانه خود تلاش داشت با ارعاب و چنگ و دندان نشان دادن و تهدید به حمله نظامی به ایران و فضاسازی برای قریب الوقوع بودن این حمله، نظام محاسباتی جمهوری اسلامی را به هم بریزد و نظام اسلامی را وادار به تسلیم کند.

ادعای تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هسته ای در دوران بوش پسر مطرح شد.از آن زمان به مدت ده سال، بهانه سلاح هسته ای دستاویزی برای تحریم، تهدیدو فشار به ایران شد.
وی در ۲۹ ژانویه ۲۰۰۲ در سخرنانی سالانه خوددر کنگره ، ایران را محور شرارت نامید و با وضع تحریم های مختلفی تلاش داشت بر جمهوری اسلامی ، فشار بیاورد.

باراک اوباما

اوباما اولین رئیس جمهور رنگین پوست تاریخ امریکاست.

باراک اوباما در ژوئن ۲۰۰۷ طرحی را به مجلس آمریکا ارائه کرد که سرمایه گذاران خارجی را به خروج سرمایه‌های خود از ایران تشویق می‌کند. به گفته سناتور اوباما دولت ایران از درآمدهای نفتی برای توسعه برنامه هسته‌ای خود و حمایت از گروه‌های تروریستی در خاورمیانه استفاده می‌کرد و اعمال فشار بر شرکت‌ها برای قطع روابط مالی با ایران اثر تحریم‌ها را افزایش می‌دهد.

درآوریل ۲۰۰۸، در مناظره نود دقیقه‌ای بین هیلاری کلینتون و باراک اوباما که از شبکه تلویزیونی ای‌بی‌سی آمریکا پخش شد. اوباما در پاسخ به واکنش او به حمله ایران به اسرائیل گفت: آمریکا اقدام مناسب را انجام خواهد داد.

وی در سخنرانی‌ای در تاریخ ۴ ژوئن ۲۰۰۸ میلادی که در کمیته روابط عمومی آمریکایی اسرائیلی (AIPAC) انجام گرفت، گفت که اگر به ریاست جمهوری برگزیده شود؛ «هرکاری را که از دستش برآید خواهد کرد تا ایران به سلاح اتمی دست نیابد». وی همچنین ایران را «بزرگترین خطر برای اسرائیل و همچنین آرامش و ثبات در منطقه خاورمیانه خواند و گفت: «خطر ایران، شدید و واقعی است و هدف من این خواهد بود که این خطر را از پیش پا بردارم».

وی همچنین «اورشلیم» را پایتخت تقسیم‌ناشدنی اسرائیل خواند.

باراک اوباما در اولین حضور حسن روحانی ریاست جمهوری ایران، در آمریکا، خواستار دیدار با وی شد که از سوی روحانی پذیرفته نشد. روحانی عنوان کرد بین ایران و آمریکا مسائل فراوانی وجود دارد و چندین سال است که بین ایران و آمریکا خصومت‌هایی است و ملاقات در سطح دو رئیس‌جمهور بعد از ۳۵ سال نیاز به مقدماتی دارد و در این سفر فرصت لازم برای این موضوع نبود.
اوباما در جریان مذاکرات هسته‌ای ایران و پنج بعلاوه یک، جان کری را به عنوان مسئول حل مسئله هسته‌ای ایران تعیین کرد. با آغاز کار دولت یازدهم جمهوری اسلامی ایران، به ریاست حسن روحانی، و تعیین محمد جواد ظریف به عنوان وزیر امور خارجه ایران و مسئول انجام مذاکرات هسته‌ای، وزرای خارجه ایران و آمریکا برای اولین بار پس از انقلاب ایران بر سر یک میز به مذاکره نشستند. نهایتاً در گام اول توافق هسته‌ای ژنو و در گام دوم تفاهم هسته‌ای لوزان میان ایران و پنج بعلاوه یک منعقد گردید؛ و در نهایت پس از مذاکرات فشرده در وین، ایران و پنج بعلاوه یک و در رأس آن‌ها آمریکا به برنامه جامع اقدام مشترک یا توافق نهایی و جامع هسته‌ای دست یافتند.

*دونالد ترامپ

دونالد جان ترامپ چهل و پنجمین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا است. وی پیش از ورود به سیاست کارآفرین و یک چهرهٔ تلویزیونی بود. ترامپ در انتخابات سراسری ۸ نوامبر ۲۰۱۶ به طرز غافلگیرکننده‌ای بر هیلاری کلینتون، نامزد دموکرات پیروز شد. ترامپ با ۷۰ سال سن ثروتمندترین و مسن‌ترین کسی شد که ریاست جمهوری را شروع می‌کند. او تنها کسی است که بدون هر گونه سابقه تصدی مناصب سیاسی یا نظامی به ریاست جمهوری آمریکا برگزیده شده و پنجمین کسی است که با کسب آرای مردمی کمتر از رقیبش به ریاست جمهوری برگزیده شده‌است.وی اقداماتی عجبیب را در دروان ریاست جمهوری خود انجام داده است کهمیتوان مهمترین آن را خروج از برجام و تشدید قوانینت سخت گیرانه همچون فرمان اجرایی ۱۳۷۶۹که برای ورود و خروج ایرانیان به خاک امریکا صورت گرفته است شناخته میشود.
ترامپ همچنین افرا و شرکت های دیگیر را در لیست تحریم ها قرار داد و فشار های سیاس و اقتصادی خود بر علیه جمهوری اسلامی افزون میکند حال باید دید که سرانجام مذاکرات ایران و سه کشور اروپایی بر سر برجام و منافع ایران چه خواهد ؟

انتهای پیام/