به گزارش خبرنگار رودآور، مقام معظم رهبری سال جاری را با عنوان "اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل" نامگذاری کردند.از این رو سایت خبری رودآور به طور میانگین هر هفته به بررسی ظرفیت های شهرستان تویسرکان برای تحقق خواسته مقام عظمای ولایت پردازد.

در این گزارش به جایگاه فرش و فرش بافی شهرستان تویسرکان به عنوان یک منبع درآمد و تولید اشتغال می پردازیم.

رنگ های پریده فرش و فرش بافان

در زمان های گذشته در سطح روستاهای شهرستان تویسرکان به علت زمستان های پر برف، رفت و آمد سخت روستاییان به شهر و نیز وجود پشم و پنبه فراوان، قالی بافی به عنوان یک هنر و منبع درآمد برای بیشتر روستاییان و حتی شهرنشینان تویسرکانی محسوب می شد.

فرش هایی که بیشتر توسط دستان هنرمند زنان تویسرکانی بافته می شد، با آن ظرافت خاص خود و رنگ آمیزی مناسب و متناسب، عمری 100 ساله داشتند و شاید هم بیشتر.

می گویند در زمان خان و خانسالاری، «حمزه اردلان» که خود یکی از خان های بزرگ این شهرستان بود، بافنده ای به نام یوسف از تبریز برای بافت و آموزش فرش بافی به تویسرکان می آورد، به قولی این فرش باف، طرح و نقشه جدیدی از فرش بافی را در تویسرکان و در برخی روستاها از جمله فتح آباد توسعه می دهد.

در آن سال ها خامه ها و نخ های استفاده شده توسط ریسندگان به صورت دستی ریسیده می شود و رنگ خامه نیز از رنگ های طبیعی شکل می گرفت از این رو نقش و نگار قالی های بافته شده نیز زیبایی های خاص خود را داشت و هنوز هم در برخی روستاهای این گونه است.

فرش بافی در تویسرکان به طور عمده روستایی است و بافندگان شهر بیشتر مهاجر و زن هستند. گره فرش از نوع ترکی است . فرش های روستایی دارای اشکال ساده و ابتدایی هستند که در آن ها پرنده و حیوانات نیز دیده می شود، قالی ها درشت بافت و گوشتی و دارای پرز بلند و بیشتر یک پود هستند. 
بافندگان روستایی به علت سقوط کیفیت فرش از نظر جنس و رنگ و نقوش اصلاح نشده (تکراری و غلط بافی) و نبود آموزش به طور معمول درآمد چندانی ندارند.

روستای بیرده (ابودردا)، اشترمل، سیادره، شهرستانه، گل زرد و بابا کمال؛ برخی از روستاهای مهم قالیبافی در تویسرکان هستند.
معروف ترین نقشه تویسرکان به نام اصادوقی (آقا صادقی) بنابه اظهار اهالی از روستای ابودردا سرچشمه گرفته است و همچنین نقشه مالیچه (که اژدر نیز نامیده شده) و نقشه دارایی (که همان اصادوقی است) و نقشه زاغه که مربوط به دو روستای ابودردا و مالیچه و روستای زاغه است، قالیبافی به نسبت خوبی دارند. فرش های تولیدی در این منطقه از دو متر تا ۱۲ مترمربع هستند.

اگر چه تلاش شرکت تعاونی در افزایش توان اعضا در تغییر بافت فرش های ضخیم به فرش های ریزباف تر در نوع خود تلاش مطلوبی است ولی باید در نظر داشت که می توان با اصلاح رنگ بندی و شناسائی و اصلاح نقوش بومی و محلی خدمت بیشتری به این تولیدات کرد.

در تویسرکان فرش در اندازه های پشتی، دو ذرع و چارک، ذرع و نیم، دو ذرعی و کناره بافته می شود بافت فرشهای بزرگ ندرتاً در آن صورت می گیرد.

قالیچه ها به طور معمول با دو و یا سه ترنج مختلف بافته می شود و طرح های گردان اغلب به شکل شکسته در آن ها مورد استفاده قرار می گیرد.

و اما این روزها شاید گفت رنگ فرش و فرش بافان در تویسرکان به علت وجود مواد اولیه نامرغوب و نبود بازاری مناسب برای فروش مناسب پریده است.

و حال چگونه می توان از این هنر و امروزه صنعت برای تحقق اقتصاد مقاومتی بهره گرفت؟

رفتن به سمت فرش باقی از راه های نجات شهرستان از وابستگی به فروش گردو است

«حبیب مومیوند» فرماندار تویسرکان در این راستا می گوید: شهرستان تویسرکان به دلیل وابستگی به باغات گردو و فروش گردو یعنی همان تک محصوصلی بودن، در سال هایی دچار ضعف و یا حتی رکود اقتصادی شده است و از این رو توجه به فرش و فرش بافی به عنوان یک ظرفیت در شهرستان از اولویت های مسئولان است.

وی با بیان اینکه در دو سه دهه گذشته به ویژه در روستاهای تویسرکان فرش باقی به عنوانی شغلی درآمدزا برای خانوارهای مختلف بوده است، اظهار کرد: به دنبال آن هستیم تا با شناسایی یک یا دو روستا به عنوان روستای هدف در زمینه فرش بافی به طور متمرکز سبب رونق فرش تویسرکان باشیم در این راستا جلسات هماهنگی با متولیان امر برگزار شده و می شود.

توجه به آموزش با رویکرد اشتغالزایی از اولویت های ما است

فرماندار تویسرکان با اشاره به اینکه یکی از اقدامات ارزشمند برای تهیه فرش های با کیفیت بالا، ارائه آموزش توسط دستگاه های مربوطه است، افزود: آموزش زمانی اثربخش و مفید خواهد بود که به تولید اشتغال آن هم اشتغال پایدار ختم شود.

مومیوند با تأکید بر اینکه در این راستا آموزش ها باید به سمتی پیش رود که هماهنگ با تغییر و تحولات به روز دنیا باشد، عنوان کرد: باید موانع موجود بر سر راه تولید کنندگان فرش با هماهنگی دستگاه های متولی برداشته شود و تنها به ارائه آمار و ارقام در خصوص فرش بافی یا آموزش های مربوطه نپردازیم و به فکر ایجاد اشتغال باشیم.

وی وجود بافنگان خوب و فرش های عالی بافته شده در تویسرکان را نعمت و ظرفیتی برای درآمدزایی تعدادی از تویسرکانی ها دانست و گفت: حمایت از فرش بافان از روش های مختلف از جمله بهره گیری از معافیت های مالیاتی طبق قانون برای مشاغل خانگی، ارائه تسهیلات پشتیبانی برای ایجاد کارگاه ها در راستای فراهم ساختن عرصه فروش و آموزش طرح ها و نقشه های جدید به جوانان از مواردی است که باید از سوی دستگاه های مربوطه به درستی انجام شود.

بازاریابی مناسبی برای تولیدات فرش تویسرکان انجام شود

فرماندار تویسرکان با تأکید بر اینکه باید نقشه راهی برای فرش شهرستان تدوین شود، افزود: یکی از مهمترین حلقه های نهایی تهیه و فروش فرش تویسرکان برای به سرانجام رسیدن و ایجاد درآمد، فراهم ساختن فرصت های بازاریابی برای ارائه فرش های تویسرکان و حتی صادارات آن به کشورهای همسایه است.

مومیوند عنوان کرد: در سال جاری می توان با تفکر اقتصاد مقاومتی و جهادی به سمت ارائه راهکارهایی اساسی برای رونق فرش تویسرکان رفت.

4688 بافنده غیر رسمی در تویسرکان /1108 بافنده در تویسرکان بیمه هستند

«رضا سلیمانی» رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت تویسرکان نیز با بیان اینکه چهار هزار و 688 بافنده در سطح شهرستان به صورت غیر رسمی در حوزه تولید فرش بافی فعالیت دارند، گفت: از این تعداد سه هزار و 688 بافنده دارای مجوز رسمی از سوی سازمان های مربوطه هستند.

وی با بیان اینکه از این تعداد نیز در حدود یک هزار و 108 بافنده بیمه هستند و از مزایای آن بهره مند می شوند، اظهار کرد: آموزش هایی به متقاضیان فرش بافی به صورت کوتاه مدت و بلند مدت با همکاری فنی و حرفه ای تویسرکان و شرکت تعاونی فرش دستباف در زمینه های نقشه‌خوانی، بافت، بهبافی، چله کشی و رفع عیوب فرش ارائه می شود.

به دنبال ایجاد کارگاه های متمرکز فرش بافی هستیم

رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت تویسرکان افزود: پراکندگی فرش بافان و متمرکز نبودن طرح ها و نقشه های آنان، کمبود و یا نبود سرمایه کافی برای ادامه کار، مواد نامرغوب اولیه برخی از مشکلات پیش روی هنر فرش بافی و شاید این روزها صنعت فرش در تویسرکان است.

تحول در طرح ها و نقشه ها ضرورتی برای ایجاد زمینه رونق فرش تویسرکان

« فاطمه خان‌میرزایی» مدیرعامل شرکت تعاونی فرش دستباف تویسرکان نیز عنوان کرد: رفتن به سمت شهرنشینی و آپارتمان نشینی و دوری از مشاغل خانگی از جمله فرش بافی، هنر فرش و قالی بافی تویسرکان را تا حدودی با مشکل مواجه کرده است.

وی با بیان اینکه آصادقی، ریزبافت، مالیچه، آفتاب و تبریز از مهمترین نقشه های به کار گرفته شده در فرش بافی تویسرکان است، افزود: می توان با آموزش های مناسب کم کم به سمت ایجاد نقشه هایی جدید و طرح ها و ایده هایی نو از جمله تابلوفرش و ظریفی بافی رفت.

مدیرعامل شرکت تعاونی فرش دستباف تویسرکان تصریح کرد: در این صورت می توان از هنر فرش بافی و آموزش آن به ویژه به جوانان نه تنها رونق فرش شهرستان را که سابق بر این داشت به آن بازگرداند، بلکه در رونق اقتصادی تویسرکان نیز گام هایی برداشت.

به گزارش رودآور، فرش و فرش بافی سابق بر این در شهرستان تویسرکان منبع درآمدخانواده های متعددی بوده است و می طلب مسئولان امر علت های عدم درآمدزایی حرفه و هنر فرش بافی را در این سال ها با بررسی های لازم شناسایی کنند و به فکر چاره ای برای حل مشکلات باشند، مشکلاتی از قبیل نبود و یا کمبود مواد اولیه مرغوب مناسب، عدم بهره مندی فرش بافان از سرمایه لازم برای پشتیبانی با وجود ارائه تهسیلات پشتیبانی و مهمتر از همه عدم کارگاه های متمرکز فرش بافی و بازاریابی مطلوب از جمله مواردی است که با تعامل سازنده متولیان این عرصه و بهره گیری از کارشناسان می توان برنامه ریزی های مناسبی برای رفع آن طرح ریزی شود.

انتای پیام/زنگنه