اما در سال های اخیر به منظور ارج نهادن به وقت گرانبهای آدمی و افزایش فرهنگ مطالعه در کشور و همچنین استان همدان طرحی به عنوان "ایستگاه مطالعه" اجرا شده که علاوه بر افزایش سرانه مطالعه از هدر رفتن وقت نیز جلوگیری می کند.

طرح "ايستگاه مطالعه " از برنامه هاى نهاد كتابخانه هاي عمومي كشور براى عمومى کردن و ارتقا سرانه مطالعه مفيد در راستاى تحقق رهنمودهاى مقام معظم رهبرى است که در آن هر فرد مي تواند با مراجعه به اين ايستگاه، كتاب مورد علاقه خود را انتخاب و در محل ايستگاه و يا هر محل ديگرى مطالعه كرده و حداكثر پس از 15 روز به همين ايستگاه يا هر يك از ايستگاههاي مطالعه در سراسر كشور و يا به يكى از كتابخانه هاى عمومى تحت پوشش نهاد كتابخانه هاى عمومى باز گرداند.

در قسمت پايين هر ايستگاه مطالعه، محلى براى بازگرداندن كتابهاى مطالعه شده تعبيه شده و انتظار مجريان طرح از مردم دقت در حفظ و نگهدارى و تحويل به موقع كتاب است.

اداره کتابخانه های عمومی استان همدان نیز به عنوان یک نهاد فعال در زمینه کتاب و کتابخوانی این طرح را در استان همدان به اجرا درآورده است.

نصب جایگاه‌هایی در اماکن پر رفت و آمد و قرار دادن دوره‌ای کتاب بر روی آنها محور این طرح است و در دسترس بودن این ایستگاه‌های مطالعه، تغییر دوره‌ای کتاب‌ها، تنوع موضوعی و توجه به همه رده‌های سنی از پیش دبستانی تا بزرگسال موجب شده طی یکسال گذشته این طرح جایی برای خود باز کند‌ بطوریکه استان همدان به عنوان یکی از استان های فعال در زمینه راه اندازی"ایستگاه مطالعه" تا کنون از 20 ایستگاه مطالعه برخور دار شده است.

فعالیت 20 " ایستگاه مطالعه" در استان همدان

مدیرکل کتابخانه های عمومی استان همدان در این زمینه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: افزایش یک جلد به میانگین تعداد کتابی که ایرانیان در یک سال مطالعه می کنند، هدفی است که نهاد کتابخانه های عمومی برای طرح ایستگاه های مطالعه در نظر گرفته است.

ارشاد استعدادی بیان داشت: این طرح برای قراردادن کتابخانه در فضای تردد مردم بوده و قفسه کتابی با 15 عنوان کتاب مفید، شامل پنج کتاب کودک و نوجوان و 10 کتاب مخصوص بزرگسالان است از 16 بهمن 1391 آغاز به کار کرد.

وی ادامه داد: طرح ایستگاه های مطالعه با چهار ایستگاه در استان همدان افتتاح شد و تاکنون به 20 ایستگاه رسیده است.

مدیر کل کتابخانه های عمومی استان همدان با بیان اینکه در این ایستگاه ها کتاب هایی درباره موضوعات گوناگون و رده های سنی مختلف گردآوری شده است تا همه سلیقه ها را پوشش دهد، افزود: پنج کتاب کودک و نوجوان هر ایستگاه شامل یک کتاب برای رده های سنی پیش دبستانی، سال های آغاز دبستان، سال های پایانی دبستان، نوجوانان مقطع راهنمایی و نوجوانان مقطع دبیرستان است.

کتاب های " ایستگاه مطالعه" برای همه رده های سنی است

استعدادی بیان داشت: کتاب های بزرگسالان نیز با موضوعاتی مانند دین، داستان، شعر، خاطره، طنز، خانواده، تاریخ، اندیشه، علوم و فنون، ادبیات و دانستنی های عمومی است و در هر ایستگاه دو کتاب برای بزرگسالان با تحصیلات کمتر از مقطع راهنمایی قرار دارد.

وی در ادامه گفت: هر فرد می تواند با مراجعه به این ایستگاه، کتاب مورد علاقه خود را انتخاب و در محل ایستگاه و یا هر محل دیگری مطالعه کرده و حداکثر پس از 15 روز به هر یک از ایستگاه های مطالعه در سراسر کشور و یا به یکی از کتابخانه های عمومی تحت پوشش نهاد کتابخانه های عمومی باز گرداند.

مدیر کل کتابخانه های عمومی استان همدان عنوان داشت:هدف از اجرای طرح ایستگاه های مطالعه افزایش سطح تماس مردم و کتاب، دسترسی سریع و آسان به منابع اطلاعاتی مفید، ارتقا سطح مطالعه و ترویج امر کتابخوانی، هدایت افکار عمومی و جریان سازی فکری، ترویج مطالعه مفید، موثر و کاربردی، افزایش گرایش شهروندان به استفاده مفید از وقت عنوان شده است.

برای استقرار ایستگاه‌های مطالعه، اماکن عمومی پرترددی مانند بیمارستان، بانک، پایانه های اتوبوس بین شهری، فرودگاه، ایستگاه راه آهن، استانداری، فرمانداری و شهرداری ها، ادارات پست، ثبت احوال و تأمین اجتماعی، ادارات آموزش و پرورش و مجتمع های قضایی در نظر گرفته شده اند.

در همین راستا و برای بررسی ویژگی های این طرح و میزان موفقیت آن با کارشناس ایستگاه مطالعه کتابخانه های عمومی استان همدان به گفتگو نشستیم.

راه اندازی " ایستگاه مطالعه" در استان همدان در شش فاز رخ داده است

سید مهدی حسینی با اشاره به اینکه طرح "ایستگاه مطالعه" از ششم بهمن ماه سال 1391 در استان همدان همزمان با سراسر کشور آغاز شده است، اظهار داشت: از ابتدای آغاز این طرح تا کنون 20 ایستگاه مطالعه در استان همدان طی شش فاز راه اندازی شده است.

وی ادامه داد: نخستین ایستگاه مطالعه استان همدان در پایانه مسافر بری همدان راه اندازی شد و همزمان با آن نیز ایستگاه مطالعه بیمارستان بعثت، صدا و سیما و فرمانداری همدان نیز افتتاح شد.

کارشناس ایستگاه مطالعه کتابخانه های عمومی استان همدان در ادامه گفت: میزان کتاب های تخصیص داده شده به این طرح در طول شش فاز، 273 هزار و 913 جلد بوده است.

حسینی میزان کتاب های برگشتی از ایستگاه های مطالعه را  112 هزار و 638 جلد عنوان کرد و بیان داشت: در پایان هر فاز و آغاز فاز جدید یک سری از کتاب ها بار گذاری می شود.

161 هزار کتاب پروازی در " ایستگاه مطالعه"

وی میزان کتاب های پروازی یا کتاب های امانت برده شده را در 20 ایستگاه مطالعه 161 هزار و 275 جلد بیان داشت و ادامه داد: این میزان کتاب توسط مخاطبین از ایستگاه مطالعه به امانت برده شده و یا خریداری شده است.

کارشناس ایستگاه مطالعه کتابخانه های عمومی استان همدان با اشاره به اینکه در طول شش فاز 72 هزار و 475 جلد کتاب از سوی مخاطبین به ایستگاه های مطالعه باز گردانده شده است، افزود: از این تعداد ایستگاه مطالعه 11 ایستگاه در شهرستان همدان و 9 ایستگاه در سایر شهرستان های استان همدان وجود دارد.

حسینی در مورد اینکه گفته می شود طرح" ایستگاه مطالعه" در سال جدید لغو شده است، ابراز داشت: بنده این خبر را تکذیب می کنم و این طرح به قوت خود باقی است و سیاست های جدید ایستگاه مطالعه اعلام می شود.

وی طرح" ایستگاه مطالعه را پویا و فعال عنوان کرد و بیان داشت: از ابتدای طرح تا کنون از سوی نهاد کتابخانه های کشور میزان 310 هزار و 466 جلد کتاب به استان همدان اختصاص داده شده است.

کارشناس ایستگاه مطالعه کتابخانه های عمومی استان همدان میزان هزینه این کتاب ها را شش میلیارد و 209 میلیون ریال بیان کرد و ادامه داد: ایستگاه های مطالعه در مکان هایی که جنبه خدمات رسانی به مردم را دارند دایر می شود.

اجرای طرح " ایستگاه مطالعه" همدلی و هماهنگی دستگاه های استان همدان را می طلبد

حسینی در مورد مشکلات اجرای این طرح به خبرنگار مهر گفت: یکی از مشکلات این طرح ناهماهنگی برخی دستگاه ها با اجرای این طرح است به طوری که برای ادامه این طرح نیاز به تامین اعتبار و حمایت از سوی برخی دستگاه ها و مسئولین استانی است.

وی ابراز داشت: نیاز است در اجرای هر چه بهتر طرح " ایستگاه مطالعه" تعامل و همدلی بیشتری در راستای این طرح و افزایش فرهنگ مطالعه در استان همدان انجام شود.

کارشناس ایستگاه مطالعه کتابخانه های عمومی استان همدان هدف اصلی طرح " ایستگاه مطالعه " را افزایش سرانه مطالعه در استان همدان عنوان کرد و گفت: ترویج فرهنگ کتابخوانی، ارتقا سرانه مطالعه در بین مردم و بالا بردن نهضت مطالعه مفید از جمله اهداف دنبال شده این طرح است.

حسینی از موفقیت این طرح در طول اجرای شش فاز خبر داد و افزود: بر اساس آمار از ابتدای اجرای این طرح در استان همدان تا خرداد ماه 93، بیش از 233 هزار و 75 جلد کتاب توسط مخاطبین مطالعه شده است.

وی بیان داشت: اجرای طرح " ایستگاه مطالعه" موجب افزایش مطالبه عمومی مردم در راستای مطالعه شده است.

با توجه به اجرای طرح " ایستگاه مطالعه" در استان همدان می توان گفت این طرح می تواند گامی موثر در راستای اعتلای فرهنگ مطالعه در استان همدان شود و از سوی اجرای موفق این طرح نیازمند همکاری بیشتر دستگاه های فرهنگی استان است.

ایمیل: roodavar1@gmail.com                 سامانه پیامکی رودآور ۳۰۰۰۸۸۳۳۰۰۰۰۶۱