زعفران از خانواده زنبقیان و گیاهی تک لپه ای است که مبدا اصلی آن را قاره آسیا و از آن جمله کشورهای چین و ایران می دانند.

زعفران گیاهانی هستند دائمی، علفی، زینتی و کوتاه که در اوایل پاییز یا بهار گل می دهند و زعفران دارای ساقه زیرزمینی است که در گیاهشناسی به آن بنه می گویند ولی در اصلاح عامیانه و کشاوران آن را پیاز زعفران می خوانند.

این گیاه همیچنین به دلیل خواص دارویی زیادی که دارد در دنیا مورد توجه قرار گرفته اما آنچه این گیاه را برجسته کرده اینکه بیش از 90 درصد زعفران دنیا در ایران تولید می شود.

معاون مدير باغباني سازمان جهاد كشاورزي استان همدان در همین زمینه در خصوص اقدامات انجام شده پیرامون توسعه کشت این محصول در استان همدان در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار دشت: 42 هکتار از زمین های زراعی استان همدان زعفران کشت شده که از این هکتار 153 کیلو زعفران برداشت شد.

رحیم بیات با اشاره به اینکه آب و هوا برای کشت زعفران باید نیمه گرمسیری باشد، افزود: مقاومت این گیاه به سرما زیاد است و در گذشته نیز در همدان زعفران کشت شده است.

وی با بیان اینکه گیاه زعفران خاک کم توقع می خواهد، عنوان داشت: کشت زعفران در استان همدان از شهریور ماه آغاز می شود و پس از کاشت تا پایان شهریور ماه و همچنین در مهرماه هر بار یک مرتبه آبیاری نیاز دارد.

بیات با اشاره به اینکه اوایل آبان ماه گیاه زعفران گل دهی را آغاز می کند، اضافه کرد: همچنین از زمانی که زعفران در اواخر اردیبهشت کاملا زرد می شوند میتوان پیازها را از خاک درآورده به انبار یا زمین دیگری منتقل کرد اما باید توجه داشت که برداشت زعفران باید در صبح های زود و پیش از بالا آمدن خورشید انجام شود.

معاون مدير باغباني سازمان جهاد كشاورزي استان همدان بیان داشت: پیاز زعفران را باید طوری کاشت که روی آن را حدود 15 تا 20 سانتیمتر خاک بپوشاند.

وی با بیان اینکه اگر زعفران به صورت غنچه برداشت شود بهتر است، در ادامه گفت: پس از برداشت گل زعفران آن را به خانه یا کارگاه می فرستند و گلاره ها را جدا می کنند.

بیات با اشاره به اینکه زعفران یک گیاه چند ساله است و تا شش سال می توان از آن برداشت کرد، ابراز داشت: در سال های نخست کشت، زعفران زیادی نمی توان از زمین برداشت کرد و ممکن است بتوان در سال های ابتدایی کشت یک یا دو کیلو زعفران از هر هکتار برداشت کرد اما از سال سوم به بعد وضعیت بهتر می شود.

معاون مدير باغباني سازمان جهاد كشاورزي استان همدان با بیان اینکه از سال سوم کشت زعفران می توان از هر هکتار چهار تا پنج کیلو زعفران برداشت کرد، اذعان داشت: در برخی از زمین ها ممکن است میزان برداشت زعفران به شش تا هفت کیلو در هر هکتار برسد.

وی با بیان اینکه با توجه به قیمت زعفران تولید چهار یا پنج کیلو زعفران برای کشاورز آن به صرفه است، اظهار داشت: به دلیل اینکه آشنایی کشاورزان در مورد زمان کشت و برداشت زعفران کم است ممکن است برای آنها مشکل ایجاد شود.

بیات با بیان اینکه استان همدان از استان هایی است که فقط یک درصد تولید زعفران کشور را دارد، افزود: غیر از چهار استان کشور که 99 درصد زعفران کشور را تولید می کنند باقی استان ها فقط یک درصد زعفران کشور را تولید می کنند.

معاون مدير باغباني سازمان جهاد كشاورزي استان همدان با بیان اینکه طبق آمار وزارت جهاد کشاورزی در 18 استان مجوز کشت زعفران وجود دارد، عنوان داشت: در کشور حدود 79 هزار هکتار زعفران کشت می شود و که 42 هکتار در مقابل این عدد رقم نا چیزی محسوب می شود.

وی با بیان اینکه در کشور حدود 250 تن زعفران تولید می شود، اضافه کرد: در استان همدان 175 بهره بردار زعفران فعالیت می کنند ولی باید بیشتر از این رقم باشد چراکه قطعات زمین اکثر زعفران کاران کوچک است

.

بیات با اشاره به اینکه در شهرستان همدان حدود هفت هکتار زعفران کشت می شود، بیان داشت: یکی از مهمترین مشکلات زعفران کاران عدم وجود پیاز زعفران است چراکه پیاز زعفران در همدان وجود ندارد و باید از خراسان آورده شود.

معاون مدير باغباني سازمان جهاد كشاورزي استان همدان در ادامه گفت: یکی دیگر از مشکلات زعفران کاران قیمت بالای پیاز زعفران است و برای کشت یک هکتار زمین به سه تا پنج تن پیاز زعفران نیاز است.

وی با بیان اینکه یکی دیگر از مشکلات زعفران کاران این است که برای برداشت به کارگر زیادی نیاز دارد، ابراز داشت: هزینه اولیه در هکتار حدود 10 میلیون تومان می شود که این می تواند یکی از مشکلات کشت زعفران در استان همدان باشد.

بیات با اشاره به اینکه مدت زمان برداشت زعفران 20 روز است، اذعان داشت: عموما زمان برداشت زعفران از اول آبان تا 20 آبان به طول می انجامد.

معاون مدير باغباني سازمان جهاد كشاورزي استان همدان با بیان اینکه اگر کسی بخواهد در استان همدان به صورت وسیع زعفران کشت کند سازمان جهاد کشاورزی به وی نامه می دهد تا پیاز زعفران از خراسان وارد کند، اظهار داشت: از آوردن پیاز بدون نامه نگاری از خراسان به سایر استان ها جلوگیری می شود.

یک زعفران کار همدانی نیز در گفتگو با مهر با بیان اینکه در کاشت زعفران باید به نکاتی از جمله پیاز درشت و سالم برای بذر و زمین مناسب توجه شود، گفت: همچنین در هنگام خواب تابستانی پیازها آبیاری نشده باشند.

علی جمالی بیان داشت: تعداد پیاز در هر سال تقریبا دو برابر می شود و این روند تا سال چهارم ادامه دارد و در سال چهارم به علت کمبود جا و مواد غذایی پیازها افزایش نمی یابد و عملکرد زعفران نیز کاهش می یابد.

وی اضافه کرد: بعد از برداشت زعفران آن را باید در ظروف در بسته فلزی، چوبی که قسمت داخلی آن را قلع پوشیده شده و یا ظروف شیشه ای دور از نور و رطوبت و حرارت نگهداری کرد.

زعفران کار همدانی عنوان داشت: گاهی مواقع به علت گران بودن زعفران برخی سودجویان زعفران تقلبی به بازار عرضه می کنند و ممکن است زعفران ساییده را با خاک سرخ مخلوط کنند.

جمالی در ادامه با بیان اینکه از یک هکتار حدود هفت کیلو زعفران برداشت می کنم، گفت: دستگاه خشک کن زعفران را هیچ فردی در استان همدان ندارد و برای کسی که کم کشت می کند صرفه اقتصادی ندارد که دستگاه خشک کن زعفران تهیه کند.

وی با بیان اینکه جهاد کشاورزی از نطر تامین کود مشکلات عدیده ای دارد، ابراز داشت: هم اکنون برای خرید کود مکمل برای هر 50 کیلو در بازار آزاد باید 90 تا 100 تومان هزینه کرد که این برای کشاورز زعفران کار به صرفه نیست.

زعفران کار همدانی با بیان اینکه در همدان کارگری که آشنا به کار زعفران باشد وجود ندارد، ادامه داد: باید خود کشاورز اقدام به برداشت زعفران کند در صورتی که در مشهد کارگران ماهری برای این کار وجود دارد.

جمالی با اشاره به اینکه از جهاد کشاورزی انتظار کمک داریم، اذعان داشت: پس از برداشت زعفران به دلیل اینکه در همدان بسته بندی زعفران وجود ندارد و مشتری زیادی نیز نیست محصول تولیدی را برای فروش به خراسان می برم که این از دیگر مشکلات در همدان است.

وی با بیان اینکه هر هفت یا هشت سال باید بذر زعفران جابجا شود، افزود: این کار موجب جوان شدن پیازچه زعفران می شود.

زعفران کار همدانی با اشاره به اینکه کم آبی امسال تاثیر زیادی بر کشت زعفران داشته است، اظهار داشت: امسال به دلیل کم آبی پیازچه زعفران قوی نیست و نمی تواند میزان زیادی گل دهی کند.

جمالی افزود: باید برای کسی که می خواهد زعفران کشت کند نظارت از سوی سازمان جهاد کشاورزی انجام شود.

وی با بیان اینکه باید برای افرادی که می خواهند زعفران کشت کنند کلاس آموزشی و توجیهی برگزار شود، اظهار داشت: باید به کشاورز زعفران کار مشاوره داد تا با کار زعفران کاری آشنا شود.

با توجه به مطالب بیان شده انتظار می رود که کشاورزان همدانی با توجه به موقعیت و پتاسنیل خوب همدان در راستای کاشت زعفران قدم های بردارند چراکه همدان نیز می تواند مهد زعفران شود کمااینکه جهاد کشاورزی نیز باید کشاورزان را در کاشت زعفران یاری و برای حل مشکلات آنان اقدامات خوبی را صورت دهد.

ایمیل: roodavar1@gmail.com                 سامانه پیامکی رودآور ۳۰۰۰۸۸۳۳۰۰۰۰۶۱