به گزارش خبرگار رودآور، کودکان ما با بازی ها و سنت های غربی آشنایی بیشتری دارند تا با سنت های اصیل ایرانی! چند روز پیش مادری را دیدم که برای کودک خود به دلیل آشنایی با جشن هالوین به وجد آمده بود و با کمال افتخار می گفت: کودک هفت ساله من جشن هالوین را می شناسد!

به فکر افتادم در آینده ای نه چندان دور چه بر سر کودکان ما می آید! آیا آن ها در یک سرگرمی و بی هویتی محض غوطه ور نمی شوند؟ آیا از سنت های قدیمی محل تولد خود مطلبی می دانند و یا حتی نامی از آنها شنیده اند؟

به همین دلیل و به بهانه معرفی یک سنت دیرینه به نام "کوسه و زن کوسه" در شهرستان تویسرکان در بین مردم به جستجوی هویت اصیل ایرانی اسلامی خود رفتیم.سنت هایی که اگر مسئولان ذی ربط به فکر چاره ای برای حفظ آن ها نباشند ها فراموش می شوند.

خانم سوری یکی از شهروندان تویسرکانی در مورد "کوسه و زن کوسه" چیزی نمی دانست حتی نامش را هم نشنیده بود!

آقای عبدالمالکی گفت: سنت دیرینه "کوسه و زن کوسه" سالیان خیلی دور در حدود 40 یا 45 سال پیش در تویسرکان انجام می شد، ولی حال نامی هم از آن ها نیست.در تویسرکان و البته در شهرهای اطراف مراسمی به نام شال اندازی بود. بعضی خانه‌ها سوراخی وسط سقف داشتند که از سوراخ، معمولا پسربچه ها شالی را به داخل خانه آویزان می کردند و صاحبخانه به آن شال شکلات، نقل و نبات قرار  می پیچید و گره می‌زد.

وی افزود: متأسفانه اکنون آن سنت ها که شادابی و نشاط در آن موج می زد اثری نیست و حتی فرزندان من اطلاع کمی در مورد سنت های جذاب دارند.

آقای حسنی نیز فکر نمی کرد چنین سنتی در تویسرکان وشهرهای اطراف آن بوده است.

محمود صلواتی کارشناس مسائل فرهنگی نیز در گفتگو با خبرنگار رودآور  در مورد خطر به وجود آمدن حس بی هویتی در جامعه گفت: متأسفانه زمانی که برخی از ما با غرب آشنا می شویم فقط ما به دنبال تقلید از کارهای ساده و پیش و پا افتاده آنها هستیم و به سخت گوشی و کسب علم نمی نگریم.

وی تصریح کرد: اما کشورهای توسعه یافته فرهنگ درست را تقلید می کنند به طور مثال در ژاپن کشتی های بزرگ ماهیگیری وجود دارد، اما در کنار آن ماهیگیری سنتی نیز انجام می شود.

این محقق و استاد دانشگاه افزود: ما فرهنگ و گذشته ای غنی در تمامی زمینه های علمی، فرهنگی، هنری داریم، کتاب های ابوعلی سینا و ابوریحان بیرونی و بسیاری نخبگان دیگر سرشار از علم و هویت است و حتی در شاهنامه فردوسی نیز وجود موارد علمی به چشم می خورد و با کمی مطالعه عمیق پی می بریم که شاهنامه تنها در خصوص شاهان نیست.

صلواتی با بیان اینکه متأسفانه برخی پشتوانه های اصیل فرهنگ ایرانی اسلامی را کنار گداشته اند، اظهار داشت: این عده اصالت و فرهنگ اصیل خود از جمله لباس، زبان و مسائل فرهنگی را اصطلاحاً دمده می دانند و فرهنگ غربی همچون استفاده از واژه های لاتین را ارتباطات روزمره را مد می خوانند.

وی افزود: دلیل این خودباختگی همه جانبه این است که عده ای هویت فرهنگی ندارند و یا به دنبال دستیابی هویت اصیل خود نمی روند و یا اینکه فریفته ظاهر، و زرق و برق دنیای غرب می شوند که موجب می شود به سنت های خود پشت کرده و به فرهنگ غرب روی خوش نشان دهند.

بنا بر گزارش رودآور، در شهرستان تویسرکان یکی از مراسم جالب سنتی که روزهای قبل از عید در تویسرکان انجام می شد، کوسه و زن کوسه بود.

کوسه و زن کوسه که در نقش یک زن و شوهر چوپان ظاهر می شدند با ساز و دهل از روستاها به راه می افتادند و به شهر می آمدند و با حرکات جالب و ظریف خود موجب شادی و انبساط خاطر بینندگان بخصوص کودکان و نوجوانان می شدند.

تمام اندام کوسه و زن کوسه از سر و صورت و گردن گرفته تا اندام دست و پا و تماماً با نمد پوشیده شده بود و فقط دو سوراخ جلو دو چشمان برای دیدن و یک سوراخ جلو بینی برای نفش کشیدن داشت.

روی لباس نمدی کوسه تعداد زیادی منگوله یا به گویش محلی "منگل" دوخته شده بود که به اطراف آویزان بود و چوب بلندی هم در دست داشت که سر آن برجسته بود و به آن "قورچنگ" می گفتند.

زن کوسه نیز روی لابس نمدی خود یک دامن کوتاه که از پارچه چیت گلدار رنگارنگ دوخته شده بود می پوشید.این دامن دارای چین های زیادی بود و به آن "تنبان قری" یا به گویش محلی "تومُن قری" می گفتندريال زیرا زن کوسه گهگاه با آن قر می داد.

کوسه و زن کوسه با سرو صدای ساز و دهل وارد شهر می شدند و تعداد زیادی از بچه ها و جوانان دنبال آنها به راه می افتادند.آنها به هر خانه ای که درش باز بود وارد می شدند تا عیدی خود را بگیرند.آنها وقتی وارد محوطه خانه ای می شدند شروع به رقص و پایکوپی و حرکات جالب و نمایش های خنده دار می کردند و بچه ها نیز که همراه آنان وارد آن خانه شده بودند از کارهای آنها خیلی لذت می بردند.صاحب خانه نیز در حد وسع خود کمکی به عنوان عیدی به صورت پول یا هدیه دیگر به آنها می داد.

کوسه و زن کوسه نیز همچون حاجی فیروز پیام آور شادی نوروزی بودند به همین دلیل آن زمان ها ورود آنها با استقبال و شادی مردم مواجه می شد.سال ها است که از این پیام آوران شادی نوروز خبری نیست.

در شرایطی که موضوع فرهنگ از دغدغه های مقام معظم رهبری است و حتی در دیدار اعضای مجلس خبرگان مطرح فرمودند: نگران مسئله فرهنگ هستم، بی توجهی برخی مسئولان فرهنگی خود جای سوال دارد!

انتهای پیام/